Kompletny przewodnik po perłach - cz.I

Artykuły zamieszczone w naszym sklepie już dawno stały się największym internetowym kompendium wiedzy o perłach w naszym kraju. Jednak z uwagi na to, iż część z nich publikowana była na blogu, poszukiwanie wiedzy o perłach mogło nie być najłatwiejsze, szczególnie dla początkujących. Postanowiliśmy zatem stworzyć stronę, która po pierwsze zawierać będzie podstawową wiedzę, a po drugie zgromadzi i uporządkuje linki do artykułów, które pozwolą ją Państwu pogłębić w usystematyzowany sposób.

Zwracamy jednocześnie Państwa uwagę, iż prezentowane u nas treści są tworzone przez rzeczoznawcę pereł i wykładowcę na kursach dla rzeczoznawców, a sklep Gemlord na tego typu kursach polecany jest jako rekomendowane źródło wiedzy. Podkreślamy to, gdyż w internecie znajdą Państwo wiele ludowych legend i bajek o perłach pisanych przez laików, które z rzeczywistością nie mają nic wspólnego. Niestety tego typu „wiedza” zdominowała Internet i bezmyślnie powtarzają ją również automaty sztucznej „inteligencji”. 

Rzetelność prezentowanych w naszym sklepie informacji mogą Państwo potwierdzić poprzez kontakt ze Stowarzyszeniem Rzeczoznawców Jubilerskich.

Niniejszy przewodnik zawiera wszystko, co wypada wiedzieć o perłach – od ich pochodzenia, przez różnorodność rodzajów, aż po praktyczne wskazówki dotyczące wyboru i pielęgnacji biżuterii perłowej. W przygotowaniu mamy również część II, w której uporządkujemy wiedzę bardziej zaawansowaną.

Czym jest perła i jak powstaje?

Perła to kamień szlachetny pochodzenia organicznego powstały w woreczku perłowym wewnątrz ciała mięczaka perłorodnego. Powstaje na skutek przerwania ciągłości tkanki nabłonkowej płaszcza i przemieszczenia jej fragmentu do wewnątrz organizmu, co najczęściej jest wynikiem ataku ze strony pasożyta. Wbrew rozpowszechnionej legendzie perła nigdy nie powstaje w wyniku dostania się do ciała małża ziarnka piasku – tezę tę obalono już ponad 100 lat temu. 

→ Dowiedz się więcej: [Szczegółowy opis procesu powstawania pereł]

Aż do początku XX wieku na rynku można było znaleźć wyłącznie perły naturalne, tj. powstałe samoistnie, bez ingerencji człowieka. Nie były one bardziej urodziwe od tych, które kupujemy w sklepach dziś. Wręcz przeciwnie – inicjując i udoskonalając proces hodowli pereł człowiek nauczył się jak współpracować z naturą, aby uzyskać kamienie jeszcze piękniejsze. Te naturalne osiągają bardzo wysokie ceny, nie z uwagi na ich urodę, lecz przez swoją rzadkość.

→ Dowiedz się więcej: [Perły naturalne i hodowane]

Współcześnie niemal wszystkie perły dostępne na rynku to perły hodowane (uwaga: „hodowane” a nie „hodowlane”), w których proces powstawania inicjowany jest przez człowieka poprzez wprowadzenie do wewnątrz ciała małża fragmentu tkanki nabłonkowej pobranej od wyselekcjonowanego osobnika. Do owej tkanki najczęściej dodawane jest jądro wytoczone z muszli, które ma wymusić regularny kształt powstającego kamienia. 

→ Dowiedz się więcej: [Hodowla pereł]

Poprawianie pereł

Z farmy hodowlanej perły nie trafiają od razu do sklepu – ich droga do handlu detalicznego jest dość długa. Te zebrane na farmie nazywane są „surowcem” (ang: raw material), który zostaje podzielony na partie wg rozmiaru i jakości i trafia na aukcję pereł, w której uczestniczą dealerzy. Dealer na każdą partię może złożyć tylko jedną ofertę, która nie jest ogłaszana publicznie. Po zakończeniu aukcji każda partia trafi do dealera, który złożył ofertę najwyższą.

Dealer przekazuje następnie perły z wygranych aukcji do wyspecjalizowanego zakładu, który wykonuje poprawianie (obróbkę) pereł. Jest to szereg czynności zmierzających do wydobycia z tych kamieni maksimum piękna. Proces ten może trwać nawet 6 miesięcy i obejmuje czynności takie jak obróbka cieplna, wybielanie, polerowanie, czasem też barwienie.

→ Dowiedz się więcej: [Jak wygląda proces poprawiania pereł]

Rodzaje pereł – bogactwo form i kolorów

Świat pereł jest niezwykle zróżnicowany. W zależności od gatunku małża, środowiska oraz techniki, używanej w hodowli, perły będą różnić się rozmiarem, kształtem, kolorem i charakterystyką. Każdy rodzaj ma swoje unikalne cechy i zastosowania w biżuterii.

Główne rodzaje pereł dostępne w handlu:

Perły Akoya – klasyczne perły o białej, szaro srebrzystej i złocistożółtej barwie. Pochodzą z Japonii i są cenione za idealnie okrągły kształt oraz – w przypadku egzemplarzy wysokiej klasy – niezrównany połysk.

→ Czytaj więcej [o perłach Akoya]

Perły Tahiti – jedyne (spośród głównych gatunków) perły, które rodzą się czarne (przy czym słowo to oznacza tu kamienie o ciemnej barwie). Pochodzą z  Polinezji Francuskiej. Charakteryzują się ciemnymi odcieniami z zielonymi, fioletowymi lub niebieskimi refleksami. 

→ Czytaj więcej [o perłach Tahiti]

Perły South Sea – największe i najbardziej luksusowe perły hodowane, pochodzące z północnej Australii, Birmy, Indonezji i Filipin. Mają barwę białą lub złotą, z całą gamą (mniej cenionych) odcieni pośrednich. 

→ Czytaj więcej [o perłach South Sea]

Perły słodkowodne – hodowane w jeziorach i rzekach Chin kontynentalnych. Tańsze od swoich morskich odpowiedników, mają najczęściej słabszy połysk. Dostępne w szerokiej gamie kolorów i kształtów. 

→ Czytaj więcej [o perłach słodkowodnych]

→ Zobacz szczegółowe porównanie: [Jakie perły kupić – kompleksowe porównanie podstawowych gatunków]

Jak ocenić jakość perły?

Wartość i piękno perły zależą od kilku kluczowych czynników, które łącznie określają jej jakość i determinują jej cenę:

Połysk i orient

Połysk jest najważniejszą cechą jakościową pereł, a jego wysoka intensywność jest warunkiem niezbędnym do zaliczenia ich do egzemplarzy najwyższej klasy. W praktyce jest to zdolność perły do odbijania światła i można ją ocenić tylko poprzez bezpośrednie porównanie perły ze wzorcem w tym samym oświetleniu. Wysokiej jakości perły charakteryzują się głębokim, lustrzanym połyskiem, w którym można dostrzec wyraźne odbicia otaczających przedmiotów i refleksy świetlne o ostrych krawędziach. 

→ Dowiedz się więcej: [ile kosztuje połysk]

Orient to subtelna, tęczowa gra kolorów widoczna na powierzchni najlepszych pereł, wynikająca z rozszczepienia światła w warstwach masy perłowej. W perłach słodkowodnych występuje rzadko, częściej spotykany w kamieniach z wód słonych.

→ Dowiedz się więcej:  [Orient – magiczne zjawisko optyczne w perłach]

Kształt

Perły przybierają różne kształty – od idealnie kulistych, przez owalne i w formie kropli, po całkowicie nieregularne, tzw. barokowe. Regularność kształtu mocno wpływa na cenę, a najbardziej wartościowe są tu oczywiście perły kuliste. Tańsze są owale i krople, a najtańsze z regularnych - perły o kształcie guzika.

→ Więcej informacji: [Kształty pereł i ich znaczenie]

Powierzchnia

Jakość powierzchni perły ma istotny wpływ na jej wartość. Perła jest tworem żywego organizmu, i jako taka niezwykle rzadko jest idealna. Jej niedoskonałości nazywane są czasem śladami wzrostu. Najwyższą jakość reprezentują perły o gładkiej powierzchni, o śladach wzrostu niewidocznych gołym okiem.

Kolor

Perły występują w całej gamie barw – od perłowej bieli, przez kremowe, różowe, złote, aż po ciemne odcienie szarości, zieleni i fioletu. Kolor zależy od gatunku i cech osobniczych małża oraz (w pewnym stopniu) od sposobu przeprowadzenia operacji szczepienia. Choć niektóre barwy są bardziej poszukiwane i wyceniane wyżej, to każdy kolor ma swoich admiratorów, a wybór jest kwestią osobistych preferencji.

→ Poznaj pełną paletę: [Kolory pereł i ich pochodzenie]

Rozmiar

Rozmiar perły mierzony jest w milimetrach i waha się od około milimetra w przypadku drobnych pereł słodkowodnych, po nawet 20 mm dla największych pereł Tahiti i South Sea. Większe perły są rzadsze i cenniejsze, choć optymalny rozmiar zależy od rodzaju biżuterii i sylwetki osoby, która będzie ją nosić.

Zgodnie z wytycznymi międzynarodowej organizacji jubilerskiej CIBJO w perłach pojedynczych nawierconych zawsze podajemy rozmiar największej średnicy w płaszczyźnie prostopadłej do otworu. 

Dla sznurów pereł słodkowodnych podajemy rozpiętość najmniejszych średnic w płaszczyźnie prostopadłej do otworu – naszym zdaniem daje to lepszy obraz rzeczywistego rozmiaru, gdyż perły te wiercone są często w poprzek osi symetrii (podawanie największej średnicy mogłoby wprowadzać w błąd kupujących niepotrzebnie zwiększając oczekiwania co do wielkości tych kamieni).

→ Kompletny przewodnik: [Jakość pereł – jak rozpoznać perły wysokiej klasy]

Biżuteria z pereł

Perły zaliczane są do najcenniejszych kamieni szlachetnych i przez wieki zdobiły głównie biżuterię i ubiory możnowładców. Od kiedy zaczęto je hodować, oferta biżuterii z pereł stała się bardziej przystępna, ale najpiękniejsze i najrzadsze egzemplarze wciąż są trudno dostępne i mogą sobie na nie pozwolić wyłącznie Klienci o wysokim statusie materialnym.

Do naszej biżuterii wyszukujemy dla Państwa te najrzadsze rarytasy, które zachwycają swoją urodą nawet koneserów. Obiecujemy że takich nie znajdą Państwo u żadnego innego sprzedawcy w Polsce.

Naszyjniki z pereł

Naszyjnik z pereł to najbardziej klasyczna forma biżuterii perłowej, w której perły eksponowane są na pierwszym planie. To od ich urody zależy czy będzie olśniewał swoim pięknem, czy też pozostanie w cieniu, ledwie zauważony przez nasze otoczenie.

W naszej ofercie znajdą Państwo całą gamę naszyjników wykonanych z różnych gatunków pereł o różnej wielkości, barwie i długości sznura, wszystkie jednak są rarytasami, wyszukanymi w trakcie licznych podróży do Azji. A jeśli poszukują Państwo egzemplarza unikalnego na skalę światową spoza naszej oferty podejmiemy się i takiego wyzwania - dzięki naszej sieci kontaktów znajdziemy dla Państwa sznur o cechach kolekcjonerskich.

→ Zobacz kolekcję: [Naszyjniki z pereł w naszej ofercie]

Kolczyki z perłami

Poza perłowym naszyjnikiem do biżuteryjnej klasyki należą również kolczyki z perłami. Stały się one w ostatnich latach pozycją must-have w kuferku biżuteryjnym wielu kobiet i bardzo często są pierwszym elementem kupowanym w zamiarze kompletowania perłowej biżuterii.

Także i w tym przypadku zwróćmy uwagę na to, aby były one wykonane z pereł wysokiej klasy, co w praktyce będzie oznaczać przede wszystkim bardzo wysoki połysk, najlepiej z pięknym orientem.

→ Zobacz kolekcję: [Kolczyki z perłami]

Bransoletki z pereł

Bransoletka z pereł to ten rodzaj biżuterii, który przyciąga uwagę otoczenia do kobiecych dłoni. Jeśli perły będą naprawdę piękne, to gestykulacja ich właścicielki będzie miała moc nieomal hipnotyczną. Jeśli będą słabe lub zaledwie przeciętne, mogą pozostać zupełnie niezauważone.

→ Zobacz kolekcję: [Bransoletki z pereł]

Ceny biżuterii z pereł

Dość często spotykamy się z ogólnymi pytaniami o cenę pereł czy też konkretnych wyrobów z tych kamieni. Sens takiego pytania jest podobny do pytania o cenę diamentu, a poprawna odpowiedź brzmi: „to zależy”. Zależy od bardzo wielu czynników, w tym gatunku pereł, ich wielkości i cech jakościowych.

Perła może kosztować kilka złotych. Może też kosztować kilkaset tysięcy złotych. Cena jest bardzo mocno powiązana z jakością z uwagi na to, iż pereł wysokiej klasy jest na rynku bardzo mało. Dla danego gatunku pereł i danego ich rozmiaru rozpiętość cenowa pomiędzy egzemplarzem najsłabszym jakościowo a tym najdoskonalszym może przekraczać stosunek 1:100. 

Co więcej, ceny pereł nieustannie rosną i dotyczy to przede wszystkim kamieni wysokiej jakości, przez co powyższa rozpiętość powiększa się. Przyczyny wzrostu cen leżą zarówno po stronie popytowej jak i podażowej, jednak o ile pierwsze potrafią się wahać z roku na rok, to właśnie zmniejszająca się podaż determinuje trend w długim terminie. 

Przyczyn zmniejszającej się podaży jest wiele, a należą do nich m.in.:

• wzrost temperatury wód w oceanach powodujący masowe wymieranie małży i słabszą jakość pereł
• czynniki demograficzne skutkujące zamykaniem farm perłowych
• katastrofy klimatyczne okresowo niszczące farmy perłowe

→ Przeczytaj więcej [o sytuacji na rynku pereł]

Jak kupować perły?

Zakup biżuterii perłowej to inwestycja, która wymaga wiedzy i doświadczenia. Na kupujących perły czyha mnóstwo pułapek, a z naszych obserwacji wynika, że przytłaczająca większość transakcji na tym rynku jest zupełnie nieopłacalnych dla klientów. Wiemy o tym, gdyż wielu z nich zwraca się do nas z prośbą o ekspertyzę zakupionej biżuterii.

Niestety w sytuacji tak ogromnej rozpiętości cenowej pomiędzy perłami najsłabszymi i najlepszymi, wielu sprzedających oferuje słabe perły w cenach dużo wyższych od ich rzeczywistej wartości. Kupujący na ogół nie mają wiedzy ani doświadczenia, aby ocenić zakupione kamienie, a o tym jak bardzo przepłacili dowiadują się dopiero decydując się na zamówienie ekspertyzy.

 Czy laik ma zatem szansę na uniknięcie nieopłacalnych transakcji? Jest kilka kroków, które możemy wykonać zanim zdecydujemy się na zakupy biżuterii z pereł:

1. Zdobądź wiedzę teoretyczną, pozwoli Ci to podejmować bardziej świadome decyzje
2. Zaopatrz się we wzorzec połysku – zdobądź choć jedną perłę, która będzie pod tym względem wyjątkowa. Pozwoli Ci to porównywać ze wzorcem oglądane perły i dzięki temu oceniać je właściwie. Pamiętaj – połysk jest najważniejszym atrybutem piękna pereł i ma ogromny wpływ na ich wartość!
3. Unikaj kupowania pereł których nie masz szansy zobaczyć - jeśli znajdziesz perły w Internecie, postaraj się w miarę możliwości odwiedzić sprzedawcę, aby ocenić je „na żywo”.
4. Szukaj pereł lepszych, a nie tańszych. Pamiętaj że cena zawsze będzie związana z jakością.

→ Kompletny poradnik: [Jak kupować perły – praktyczny przewodnik]

→ Sprawdź autentyczność: [Identyfikacja pereł – co możemy sprawdzić sami]

→ Nie wyrzucaj pieniędzy w błoto: [7 błędów, które popełniamy kupując biżuterię z pereł]

Pielęgnacja biżuterii z pereł

Perły to organiczny materiał wymagający delikatnej pielęgnacji. Właściwa troska pozwoli cieszyć się ich pięknem przez dziesiątki lat.

Podstawowe zasady pielęgnacji:

1. Zakładaj jako ostatnie – perły powinny być ostatnim elementem zakładanym podczas ubierania się. Mając na sobie biżuterię z pereł nie aplikuj perfum, lakierami do włosów, czy innych kosmetyków
2. Czyść delikatnie – po każdym noszeniu przetrzyj perły miękką szmatką. Nigdy nie używaj środków chemicznych, ultradźwięków ani myjek parowych.
3. Przechowuj właściwie – perły należy przechowywać oddzielnie od innej biżuterii, najlepiej w miękkim woreczku lub wyściełanym pudełku. 
4. Przewlecz ponownie, jeśli nić straci swoje właściwości – jeśli nosisz naszyjnik z pereł regularnie nić może ulec zabrudzeniu lub rozciągnięciu. Aby naszyjnik wyglądał jak nowy oddaj go do ponownego supełkowania na nowej nici.

→ Szczegółowy poradnik: [Pielęgnacja pereł – jak dbać o biżuterię perlową]

Podsumowanie

Perły to wyjątkowe klejnoty o unikalnych właściwościach optycznych. Ich najpiękniejsze egzemplarze zachwycają unikalną urodą, której nie sposób naśladować w żadnej ze znanych imitacji. 

Niezależnie od tego, czy szukasz klasycznego naszyjnika z pereł słodkowodnych, czy bardziej eleganckiego z białych pereł Akoya, egzotycznej biżuterii z pereł Tahiti, czy ekskluzywnych ozdób z pereł South Sea, kluczem jest zrozumienie tego, co czyni perły wyjątkowymi, jak rozpoznać te najbardziej wartościowe i jak prawidłowo o nie dbać.

Wiedza zawarta w tym przewodniku pozwoli Ci świadomie wybierać biżuterię perlową, doceniać jej wartość i cieszyć się nią przez lata. Perły to inwestycja, która przekracza granice czasu – biżuteria, którą będziesz nosić z przyjemnością i zapewne przekażesz następnym pokoleniom.

Zaktualizowano: 06-11-2025